Uzaqgörənliyin qələbəsi
Tural Amin
Arxada qoyduğumuz son günlərdə dünyanın ən önəmli hadisəsi Cənubi Afrika Respublikasının keçmiş prezidenti, azadlıq savaşçısı Nelson Mandelanın vəfatı oldu. O Nelson Mandela ki, ömrünün 27 ilni xalqının azadlığı uğrunda dəmir barmaqlıqlar arasında keçirdi. Və həbsdən azad olduqdan sonra həyatının böyük hissəsini məşəqqətli bir hala gətirmiş sistəmə, insanlara qarşı bağışlayıcı mövqe göstərərək irqi ayrı seçkiliyin olmadığı bir ölkənin qurulması üçün çalışmağa başladı.
Bir müddətdir mübarizəsini və həyatını oxuduğum Nelson Mandelanin əzmini, mətanətini sorğulamaq bizim kimi yolun başında olanlar üçün çox tez olsa da, prosesin qələbə ilə nəticələnməsinə səbəb olan digər əhəmiyyətli səbəbləri diqqətdən qaçırmamalıyıq. Əlbəttə ki Nelson Mandelanın apartheid rejimi üzərindəki qələbəsi böyük mübarizənin nəticəsi idi. Burda onun sarsılmaz iradəsini, qələbəyə olan inamını ve inandığı dəyərlərin gerçəkləşdirmə əzmini xüsusi ilə qeyd edə bilərik. Lakin unutmamalı olduğumuz başqa bir insan da var ki, o prosesleri görürdü ve doğru qərar verdi.
Bu, apartheid dövrünün sonuncu prezidenti, Millətçi partiyanın nümayəndəsi Frederik Willem de Klerk idi. Məhz onun prosesleri doğru anlaması və məsələlərə siyasi həssaslığı Nelson Mandela və ANC-nin ( Afrika Milli Konqresi) qələbəsi ilə yekunlandı. Əslində F.W. de Klerk görürdü ki, ağların afrikalılara qarşı apardığı amansız siyasət öz nəticəsini verməyəcək. Qeyd etmək lazımdır ki, onun atası apartheid rejiminin qurucularından biri idi. Atası ilə müqayisədə həssas siyasətçi olan de Klerk ölkənin istiqbalını və xalqın gələcəyini öz maraqlarından üstün tutaraq bu addımı atdı.
Bir şeyi de qeyd edək ki, de Klerkə qədər Nelson Mandela həbsxanada olduğu müddətdə bir neçə dəfə hökümət nümayəndələri ilə gizli danışıqlarda olmuşdu. Amma de Klerk qeyri şərtsiz bütün liderlərin həbsdən azad olunmasını, ANC üzərindən qadağanın qalxmasını qəbul etməklə bərabər, yerli əhaliyə səsvermə hüququna imkan yaradan yeni konustutsiyanı qəbul edəcək cəsarəti göstərən tək insan idi. Təsadüfi deyil ki, Prezident seçilər seçilməz ilk çıxışındaca hədəfinin irqi ayrı seçkiliyin olmadığı ölkənin qurulması olduğunu demişdi. Əslində onun həyata keçirdiyi siyasət nəticəsində dörd il sonra prezident seçilən Nelson Mandela öz qucaqlayıcı siyasətini tətbiq edə bildi. Deyə bilərsiniz ki, onsuz da ANC sonda qələbə qazanacaqdı. Bəli qazanacaqdı, lakin ölkənin sonu digər Afrika ölkələrindən fərqlənməyəcəkdi. Digər Afrika ölkələrinin aqibəti isə hələ də indiyə qədər davam edən vətəndaş müharibələri ve diktator rejimleri oldu. Nelson Mandela və F.W. de Klerkin Cənubi Afrika xalqına bəxş etdiyi bu bərabərlik, azadlıq nümunəsi dünya xalqları tərəfindən yüksək dəyərləndirildi və 1993-cü ildə Nobel mükafatına layiq görüldülər.
Bu tarixi prosesdən bizim dərs götürməli olduğumuz çox şey var. Biz deyəndə yəni ki, hakimiyyətin. Çünki günü gündən qaranlığa sürüklənən ölkənin insanlarını dinləmədən, insanlarına laqeyd qaldığın zaman əlbəttə ki, xalqın və ölkənin taleyi sual altında qalır. Əlbəttə ki, legitmliyini xalqda axtarmayan, tərifi çətin bir quruplaşmanın xalqla dialaqo getməsi onsuz da gözləntilərin çox -çox altındadır.
Amma onlar bu yolu seçsələr həm özlərinə qarşı olan şiddətli nifrəti sonlandıra bilərlər və uçuruma doğru gedən ölkənin aqibətinin dəyişməsinə töhvə verə bilərlər. Başqa cür hər iki tərəf üçün çox acı nəticələrlə sonlanacaq ki, nəticədə itirən Azərbaycan olacaq. Ölkənin gələcəyi bu gün hər şeyin fövqündə dayanmalıdır. Məhz bu cür yanaşma vətənimizi səfalətin və yoxsulluğun hökm sürdüyü Afrika ölkələrindən birinə çevrilməkdən qoruya bilər.
Hər yayımda təqdim olunan mövzu başlıqlarında müəllifi olduğunuz və ya tərcümə etdiyiniz məqalələri bizim veb-səhifəmizdə yayımlıya bilərsiniz.
Pingback: viagra without a doctor prescription
Pingback: viagra 100mg
Pingback: best cialis site
Pingback: doctor7online.com
Pingback: generic ventolin
Pingback: cheap viagra 100mg free shipping
Pingback: ciprofloxacin drug
Pingback: cialis over counter walmart
Pingback: generic levitra
Pingback: viagra for sale
Pingback: viagra online canada pharmacy
Pingback: cialis without a doctor's prescription
Pingback: buy chloroquine
Pingback: buy viagra in chicago
Pingback: canadian pharmacy viagra legal
Pingback: lumigan 0.01% eye drops coupon
Pingback: viagra overnight shipping
Pingback: all about viagra
Pingback: buy hydroxychloroquine online
Pingback: viagra generic
Pingback: buy sildenafil
Pingback: cheap viagra
Pingback: order sildenafil
Pingback: cheap cialis
Pingback: cheap viagra
Pingback: canadian pharmacy
Pingback: certified canadian international pharmacy
Pingback: cialis online
Pingback: buy cheap viagra
Pingback: cheap cialis
Pingback: viagra for sale
Pingback: buy ed drugs online
Pingback: canadian pharmacy viagra
Pingback: generic ed pills
Pingback: tadalafil
Pingback: buy amoxicillin without prescription
Pingback: payday loans online
Pingback: helping others essays
Pingback: where can i find someone to write my paper
Pingback: essay help introduction
Pingback: https://customessaywriterbyz.com
Pingback: dissertation writing grants
Pingback: write my essay services
Pingback: buy viagra online
Pingback: proquest thesis database
Pingback: phd thesis database
Pingback: custom research paper writing service
Pingback: viagra sale
Pingback: canada online pharmacy
Pingback: Zithromax online
Pingback: best drugs for ed
Pingback: viagra without a prescription
Pingback: buy cialis in canada online
Pingback: zithromax 500 mg lowest price pharmacy online
Pingback: viagra generic for sale
Pingback: cheap generic viagra
Pingback: top erection pills
Pingback: canadian online pharmacies
Pingback: online pharmacy canada
Pingback: buy cheap viagra
Pingback: viagra amazon
Pingback: where can i get zithromax
Pingback: order periactin pills online
Pingback: benadryl tablets price in india
Pingback: viagra discount
Pingback: non prescription viagra
Pingback: zithromax over the counter
Pingback: amoxicillin in india
Pingback: best place to buy generic drugs
Pingback: buy viagra online
Pingback: cialis deliver next day
Pingback: no prescription
Pingback: cheap cialis
Pingback: tadalafil generic
Pingback: generic viagra without doctor's prescription
Pingback: order sildenafil 50 mg
Pingback: cialis viagra
Pingback: viagra generic
Pingback: п»їerectile dysfunction medication
Pingback: natural ed medications
Pingback: cheap viagra online canadian pharmacy
Pingback: lasix tablet
Pingback: zyvox for sale
Pingback: buy keftab generic
Pingback: buy flagyl generic
Pingback: cialis reps
Pingback: cialis 200mg
Pingback: generic pills for ed
Pingback: when will viagra be generic
Pingback: buy viagra online usa
Pingback: viagra online usa
Pingback: mexican viagra
Pingback: zithromax 250 price
Pingback: viagra over the counter
Pingback: buy a essay
Pingback: injections for ed
Pingback: doctoral thesis help
Pingback: dissertation editing services reviews
Pingback: zithromax 1000 mg online
Pingback: phd thesis writing services
Pingback: cost of neurontin 800 mg
Pingback: custom essay writing canada
Pingback: essay editor service
Pingback: where can you buy zithromax
Pingback: minocycline tablets
Pingback: prescriptions from india
Pingback: cialis ed pills
Pingback: buy viagra online without prescription
Pingback: purchase clomid online
Pingback: amoxicillin 500 mg online
Pingback: description tadalafil
Pingback: real metformin mexico
Pingback: buy propecia canada
Pingback: cost of finasteride
Pingback: new ed treatments
Pingback: online pharmacy delivery
Pingback: buy cialis online at lowest price
Pingback: generic 20 mg tadalafil
Pingback: how much does cost with insurance
Pingback: lisinopril 40 mg mexico
Pingback: generic lisinopril 3973
Pingback: cialis diario
Pingback: cialis low price
Pingback: generic cialis daily pricing
Pingback: cvs online pharmacy
Pingback: buy cialis shipping canada
Pingback: п»їhow much does cialis cost with insurance
Pingback: ed drug prices
Pingback: erectile dysfunction pills
Pingback: viagra over the counter walmart
Pingback: natural cure for ed
Pingback: vacuum therapy for ed
Pingback: ivermectin 4000 mcg
Pingback: medicine plaquenil 200 mg
Pingback: cost of ivermectin 1% cream
Pingback: generic stromectol
Pingback: erection pills viagra online
Pingback: medicine erectile dysfunction
Pingback: cost of viagra
Pingback: plaquenil 400 mg
Pingback: brand name viagra, canada
Pingback: define viagra
Pingback: canadian pharmacy online cialis
Pingback: zithromax generic cost
Pingback: https://regcialist.com
Pingback: over the counter female viagra
Pingback: top erection pills
Pingback: injectable ed drugs
Pingback: plaquenil 200mg buy
Pingback: hydroxychloroquine sulfate tablets 200 mg
Pingback: dapoxetine and cialis
Pingback: cialis professional india
Pingback: prednisone canada pharmacy
Pingback: how much is fluoxetine
Pingback: lyrica anderson songs
Pingback: medication from canada prices
Pingback: pills from canada
Pingback: canadian approved online pharmacies
Pingback: ivermectin cream cost
Pingback: natural drugs for ed
Pingback: what type of medicine is prescribed for allergies
Pingback: cause of ed
Pingback: 1
Pingback: amoxicillin online purchase
Pingback: clomid tablets
Pingback: clomid canada
Pingback: non prescription propecia
Pingback: ivermectin 4 tablets price
Pingback: prednisone 60
Pingback: doxycycline monohydrate
Pingback: buy generic doxycycline
Pingback: where to get doxycycline
Pingback: buy cialis online 20mg
Pingback: pinworm treatment ivermectin
Pingback: cheap cialis 5mg australia
Pingback: ivermectin 1% amazon
Pingback: cheap cialis generic online
Pingback: cialis on li
Pingback: potassium antiparasitic equivalent to treat parasite infestations
Pingback: side effects of ivermectin in humans
Pingback: buy zithramax in canada
Pingback: alternative to ivermectin
Pingback: can you buy ventolin over the counter in turkey
Pingback: ed therapy
Pingback: impotance
Pingback: is zithromax a prescription drug
Pingback: non prescription ed drugs
Pingback: is lisinopril and amlodipine the same
Pingback: acheter dapoxetine en belgique
Pingback: tamoxifen mechanism of action
Pingback: tamoxifen benefits
Pingback: order prednisone 100g online without prescription
Pingback: prednisone 40mg
Pingback: prednisone 2.5 mg tab
Pingback: price of ivermectin
Pingback: stromectol ivermectin buy
Pingback: ivermectin coronavirus
Pingback: cat antibiotics without pet prescription
Pingback: buy prescription drugs online legally
Pingback: buy cheap prescription drugs online
Pingback: chlamydia treatment over the counter cvs
Pingback: buy prednisone 40 mg
Pingback: prednisone 5443
Pingback: prednisone where can i buy
Pingback: stromectol covid 19
Pingback: buy amoxil
Pingback: how does viagra work
Pingback: quineprox 500
Pingback: deltasone 5 mg
Pingback: avana australia
Pingback: ivermectin cost
Pingback: ventolin inhaler
Pingback: zithromax pills
Pingback: furosemide 160
Pingback: gabapentin 10
Pingback: rx albuterol
Pingback: otc valtrex for sale
Pingback: cost of valtrex in mexico
Pingback: valtrex 2000 mg
Pingback: generic drugs online
Pingback: cheap online generic drugs
Pingback: standard dose of cialis
Pingback: standard dose of cialis
Pingback: cialis risks and side effects
Pingback: hydroxychloroquine 4 mg
Pingback: plaquenil price uk
Pingback: ivermectin buy australia
Pingback: ivermectin purchase
Pingback: plaquenil online mexico
Pingback: cost of ivermectin
Pingback: ivermectin 1
Pingback: stromectol australia
Pingback: cialis generic best price that accepts mastercard
Pingback: lowest price on cialis 200 mg
Pingback: buy ivermectin pills
Pingback: ivermectin 1
Pingback: cost of ivermectin lotion
Pingback: buy stromectol canada
Pingback: medications for ed
Pingback: ed pills for sale
Pingback: ivermectin over the counter canada
Pingback: stromectol tablet 3 mg
Pingback: cialis and viagra
Pingback: how long does it take cialis to work
Pingback: cialis 10mg coupon
Pingback: Aricept
Pingback: pharmacy prescription
Pingback: Clomid
Pingback: lumigan
Pingback: nolvadex 40 mg
Pingback: molnupiravir stock
Pingback: pharmacy prices compare
Pingback: clomid 50mg pills
Pingback: olumiant price
Pingback: molnopiravir
Pingback: reputable canadian mail order pharmacies
Pingback: canadian cialis
Pingback: ivermectin rx
Pingback: stromectol online
Pingback: zithromax
Pingback: comfortis without vet prescription
Pingback: where can i buy clomiphene
Pingback: doxycycline hyclate
Pingback: how long before sex should you take viagra
Pingback: minocycline 50mg tablets online
Pingback: cialis uk online
Pingback: ivermectin dosage for rabbits
Pingback: where to get cialis
Pingback: does ivermectin kill bacteria
Pingback: side effects of cialis and grapefruits
Pingback: generic clomid over the counter
Pingback: medication clomid over the counter
Pingback: clomidmedication.co.uk
Pingback: heartgard ivermectin
Pingback: ivermectin horse paste ingredients
Pingback: buy prescription drugs without doctor
Pingback: comfortis for dogs without vet prescription
Pingback: pain meds without written prescription
Pingback: where to buy liquid cialis
Pingback: ivermectin for humans walmart